Category Archives: pinoy

Abangers: Endgame

29 April 2019

1 Comment

(No spoiler alert for Avengers: Endgame movie.)

Tumabo na naman sa takilya ang pelikula na tungkol sa ating mga paboritong superheroes, ang Avengers: Endgame. Sa panahong sinusulat ko ang akdang ito ay hindi ko pa napanood ang naturang pelikula, kaya’t hindi ko pa maibibida ito sa inyo.

Pero ibang superhero ang aking tatalakayin sa post na ito. Sila ang mga superhero o nagpapakabayani na maghintay at mag-abang – ang mga Abangers. Opo tinalakay ko na sila sa post ko noon, Abangers: Infinity Wait, pero sana’y pagbigyan ninyo akong muli na pag-usapan natin sila.

Sino ba ang mga Abangers na ito? Sila ba iyong nag-aabang ng nagtitinda ng puto o balut? O iyong nag-aabang ng jeepney o bus? O kaya nama’y nag-aabang ng kinsenas o katapusan ng buwan na suweldo? O nag-aabang sa kanto ng away o kaya’y sa kalye ng tsismis? Hindi po mga ‘yan ang tinutukoy ko.

Ang mga Abangers na aking tinutukoy ay ang mga taong nag-aabang na mahalin sila ng kanilang iniibig na may mahal namang iba. Sila ang mga taong umiibig ng boyfriend o girlfriend ng iba, o mas masaklap pa asawa na ng iba. Iyan ang mga super bayaning Abangers.

Siguro may kakilala kayong Abanger? O baka ikaw ay isang Abanger din? Kaibigan, siguro kailangan mo nang mag-isip-isip at baka ikaw ay nag-aabang lang ng wala. Ika nga, naghihintay na pumiti ang uwak.

Noong ako’y bata-bata pa ay maraming kanta akong nagisnan na nagsasaad ng ganitong damdamin. Sa katunayan naging sikat ang mga kantang ito. Dahil kaya marami kasing mga tao ang nakaka-relate sa mga awit na ito?

Ito po ang isang lumang kanta. Sa aking pagkakaalala ay si Jaime Rivera ang orihinal na umawit nito, pero noong makailan lamang ay may cover din si Morrissette Amon ng kantang ito – “Mahal Naman Kita.” Sabi ng kantang ito:

Pangarap ka na lang ba o magiging katotohanan pa,
Bakit may mahal ka nang iba,
Ngunit ‘di bale na kahit mahal mo siya,
Mahal naman kita.

Heto pa ang isang lumang kanta ulit. Si Martin Nievera naman ang unang kumanta nito, pero may version din si Regine Velazquez. Ang kantang ito ay ang “Ikaw Ang Lahat Sa Akin.” Saad ng kanta:

Ikaw ang lahat sa akin, 
Kahit ika’y di ko dapat ibigin, 
Dapat ba kitang limutin, 
Pa’no mapipigil ang isang damdamin, 
Kung ang sinisigaw, 
Ikaw ang lahat sa akin. 
At kung hindi ngayon ang panahon, 
Upang ikaw ay mahalin, 
Bukas na walang hanggan, 
Doo’y maghihintay pa rin. 

Mayroon pa akong alam na kanta, sinalumang awit ulit. Isinulat at inawit ito ni Rey Valera. Pero may bago-bagong version nito si Piolo Pascual. Ano ba yan, bakit yata puro recycle na ang ating mga kanta? Ang kanta ni Rey Valera ay ang “Walang Kapalit.” Sangayon sa kanta:

At kung hindi man dumating sa ‘kin ang panahon,
Na ako ay mahalin mo rin,
Asahan mong ‘di ako magdaramdam,
Kahit ako ay nasasaktan,
Huwag mo lang ipagkait,
Na ikaw ay aking mahalin.

Pero heto ang mas matindi. Isang lumang OPM ulit na ang orihinal na kumanta ay si Basil Valdez, pero may cover din si Sarah Geronimo. Ang kanta ay ang “Hanggang sa Dulo ng Walang Hanggan.” Sabi ng kanta:

At kung sadyang siya lang ang ‘yong mahal, 
Asahan mong ako’y ‘di hahadlang, 
Habang ikaw ay maligaya ako’y maghihintay, 
Maging hanggang sa dulo ng walang hanggan. 

Talagang matindi ano? Maghihintay hanggang sa dulo ng walang hanggan! Subali’t maganda bang gawin iyon? Para po sa akin, ay hindi yata tama.

Ang kanta ay natatapos. Ang ubo ay nauubos. Pati nga liwanag ng bituin ay nauupos, kaya nga may black hole. Lahat ng bagay ay may katapusan. Kung ang paglalakbay ng alon sa dagat ay may dalampasigang hangganan, ang bus ay may terminal, at ang pasada ng jeepney ay may boundary, kaya ang mga biyaheng one-way na pag-ibig sana ay may hangganan din.

Kahit po sa mga Abangers, dapat may Endgame.

Noong makalawang araw ay naghalughug ako ng mga bagong OPM na mapapakinggan. Alam kong hindi na mga bago ‘yung iba, pero para sa aking pandinig, ay mga bago ito. Kahit mahigit dalawang dekada na po akong wala sa Pilipinas ay patuloy pa rin naman akong nakikinig at naaaliw sa mga awit na sariling atin.

Dito ay natuklasan ko ang dalawang “hugot” na mga kanta. Ito ay nagsasaad rin ng mga damdamin ng isang Abanger. Pero sa halip na sila ay umaasa nang umasa ng walang hanggan, o kaya’y umibig kahit na walang inaasam na kapalit, ang mga kantang ito ay nagpasyang may katapusan ang kanilang paghihintay. Ika nga Endgame na.

Ang unang kantang aking napakinggan ay kanta ng Ben and Ben. Ito ay ang “Kathang Isip.” Sabi ng kanilang kanta:

Pasensya ka na,
Sa mga kathang isip kong ito,
Wari’y dala lang ng pagmamahal sa iyo,
Ako’y gigising na,
Sa panaginip kong ito,
At sa wakas ay kusang lalayo sa iyo.

Heto pa ang isa. Kanta ng Muni-muni, “Sa Hindi Pagalala.” Wika ng kanta:

Kakalimutan na kita,
Siguraduhin mong hindi talaga pwedeng tayo,
Napagisipan mo na ba, 
Dahil kakalimutan na kita,
Eto na, eto na.

Tulad ng aking nasambit na noon, ako’y naging superhero din. Ako ay minsa’y naging Abanger din noon. Pero buti na lang at ako’y nagising sa aking kathang isip at kusang nag-endgame. Dahil kahit superhero o may superpower, may panahong dapat tayong sumuko, lumayo at lumimot na.

Mga Abangers, Endgame na!

**********

Here’s the official music video of Kathang Isip:

(*photo from web, video from youtube)

Turo-turo, McDonald’s, at Jollibee

21 February 2019

Leave a comment

Namayagpag na naman ang mga commercial ng Jollibee nitong nagdaang Valentine’s. Huling-huli kasi ng Jollibee ang kiliti at sintimyento ng mga Pilipino, at siyempre pa pati na rin ang ating panlasa.

Paano ba naging pambansang tambayan ng mga Pilipino ang Jollibee?

Bago mag-bagong taon ay bumisita kami sa New York. Habang ang aming mga anak ay nag-a-iceskating sa Bryant Park sa Midtown Manhattan, ay nabanggit ng isa naming kaibigan na may bagong bukas daw na Jollibee sa lugar na iyon. Kuwento pa nila pinipilahan daw ito. Hindi lang mga Pilipino, pati mga Amerikano at ibang lahi ay nakikipila rin. Siguro curious lang sila kung bakit dinudumog ang Jollibee.

Jollibee in Manhattan (photo from New York Post)

Maraming beses din naman akong pumunta sa mga Jollibee branches dito sa Amerika. Napuntahan ko ang Jollibee sa may West Covina California. Ilang beses na rin akong kumain sa Jollibee sa Chicago. At kumain na rin ako sa Jollibee sa may Woodside New York.

Maliban dito sa Amerika nagbukas na rin ng mga branches ang Jollibee sa iba’t ibang bansa sa Asia, Middle East at Europa.

Nang maliliit pa ang aking mga anak, minsa’y nagbalik-bayan kami at nag birthday sila sa isang Jollibee branch sa may Pasay City. Natuwa naman ang aking mga anak at ang aming mga bisita sa isinagawang party. Maliban sa chicken joy at jolly spaghetti, naaliw rin sila sa pagsasayaw ng masayang bubuyog na si Jollibee.

Noong biglaan din akong umuwi ng Pilipinas, ilang taon nang nakalipas, dahil malubha ang kalagayan ng aking nanay, ay naging comfort food ko ang Jollibee. Kasi may malapit na branch mula sa ospital kung saan nakaratay ang aking nanay. O siguro miss ko lang ang lasa nito.

Hindi ako lumaki na pala-hamburger. Nang ako ay nasa high school pa (early 1980’s), hindi pa masyadong tanyag at iilan pa lamang ang Jollibee branches sa Maynila. Sa katunayan hindi namin ito tambayan dahil walang malapit sa aming eskwela.

Ang aming tambayan noon ay isang turo-turo sa tabi ng aming paaralan. Pero noong kami’y nagbalik para sa aming 25th high school graduation anniversary ay laking gulat ko na isang night club na ang nakatirik sa pwesto ng turo-turo. Ibang luto na pala ang inihahain sa lugar na iyon!

Isa pa sa tambayan ng iba naming kaklaseng pasaway noong high school ay isang esblisimyento na may pangalang “Halina.” Dito sila naglalaro. Isa itong bilyaran. Beer garden din ito. Hindi po ako tumambay doon.

Kahit nang nasa kolehiyo na ako, hindi pa rin Jollibee ang paboritong tambayan ko noon kundi isa uling turo-turo malapit sa UST. “Goodah” ang pangalan nito. Mas mura naman kasi sa turo-turo at lutong bahay pa ang putahe. Siguro mas marami pa ring mga Pilipino ang pipiliin ang turo-turo kaysa fast food, o adobo kaysa hamburger.

Ang unang branch ng Jollibee ay nagbukas noong 1978 sa Cubao. Mula noon ay isa-isa nang sumulpot na parang kabute ang mga branches nito. Kahit pumasok pa ang McDonalds sa ating bansa noong 1981, ay naging matatag pa rin ang Jollibee.

Sa pagputok ng katanyagan ng Jollibee, isama na rin natin ang McDonald’s at Wendy’s, ay nahilig nang kumain ang mga Pilipino ng hamburger at french fries. Naging westernized na ang ating panlasa. Pero iniiba pa rin naman natin ang timpla kahit na western food. Tulad ng spaghetti – ang pinoy spaghetti ay manamis-namis, na hindi tulad ng authentic Italian spaghetti na maasim-asim.

Nang ako’y napadpad na sa Amerika, ay aking natunghayan kung gaano kapalasak ang fast foods dito. Lalo na ang McDonald’s. Kahit sa mga hospital ay may mga branches ito. Sa isang hospital sa New York kung saan ako nag-training, ay may McDonald’s sa mismong floor kung saan ang cardiac cath lab. Kaya’t kung ikaw ay inatake sa puso habang kumakain ng hamburger, ay igugulong ka lang nila sa katabing cath lab.

Para sa inyong kaalaman ang McDonald’s, isang American corporation, ang pinakamalaking fast-food chain sa buong mundo. Sa katunayan lahat ng pinasukan nitong bansa ay halos patayin nito ang mga lokal na kompetisyon. Maliban sa Pilipinas, na Jollibee pa rin ang naghahari. Bakit kaya hindi kayang pataubin ng McDonald’s ang Jollibee kahit pa American hamburger ang kanilang pinaglalabanan?

Dahil kaya mas naaaliw tayo sa bubuyog kaysa sa clown (mascots)? O dahil walang panama sa chicken joy at jolly spaghetti ang kalaban? O nadadala tayo sa mga makabagbag-damdamin na mga commercials? O dahil alam natin na ang Jollibee ay katutubong produktong Pilipino kaya’t tinatangkilik natin ito kaysa sa kumpitensiya? O baka naman mas masarap lang talaga sa ating panlasa ang pagkain nito?

Ano man ang dahilan, naging pambansang tambayan na ng Pinoy ang Jollibee kaysa iba pang fast food chain o restaurant. (Wala po akong komisyon sa Jollibee sa artikulong ito,  pero kung gusto nila akong bigyan ng isang taon na supply ng chickenjoy hindi ko tatanggihan ito.)

Noong ako’y nasa kolehiyo pa, sa harap ng UST Charity Hospital sa may Forbes St. (Lacson Avenue na ngayon) ay may mga lumang bahay na ginagawang boarding houses. Isang araw nagkararoon ng sunog dito, taong 1990 yata iyon. Isa sa aking kaibigan ang nasunugan ng boarding house. Matapos matupok ang lugar na iyon, ang ipinatayong gusali ay hindi na mga bahay, kundi isang malaking McDonalds.

Bulung-bulungan ng iba, dahil hindi mapagiba ang mga lumang bahay para gawing commercial complex kaya raw ito sinunog. Hindi ko sinasabing totoo ito at wala po akong inaakusahan, at lalong hindi ko sinasabing may kinalaman ang McDonald’s o sinuman dito.

Maaring natuwa ang mga estudyante ng UST dahil may malaking McDonald’s na sa harap nito. Hindi nagtagal, isang malaking Jollibee rin ang itinayo katapat nito. Ngayon sangkatutak na fastfoods na ang nasa paligid at pati sa loob ng university. Nandoon pa kaya ang tambayan naming Goodah?

Baka sa susunod, mawala nang lubusan ang mga turo-turo at karinderya. Huwag naman sana.

Nakaw na Tingin

18 February 2019

Leave a comment

Kumakabog itong dibdib,

Pinagpapawisan ng malamig,

Direksiyon mo’y sinusulyapan,

Kahit pa nakaw na tingin lang.

Masaklap itong kalagayan,

Ako kaya’y mapagbigyan,

Sana ikaw ay mas malapit,

Nang ‘di na masyadong mahirapan.

Pasimple para ‘di mahuli,

Saloobi’y ‘di dapat ipakita,

Bakit kasi hindi nag-aral,

Ngayon sa test nangongopya.

**********

(*Sorry to disappoint you if you thought this poem is about love.)

(**Handog sa lahat ng mga estudyanteng natutuksong mangopya. Hoy, bawal ‘yan!)

Batingaw

14 December 2018

Leave a comment

O aming minamahal na mga batingaw,

Pinagtanggol ang kalayaan kaya’t umalingawngaw,

Subalit pinilit supilin, kayo’y sa ami’y inagaw,

Sinakal at ginapos para hindi na makasigaw.

                 

Ngunit mga kampana ba’y mapapatahimik,

Alab ng puso ng isang bayan, ito ba’y mapipiit,

Kahit impit na ang mga tinig ito pa ri’y maririnig,

Patuloy na lalaban kahit buhay man ang kapalit.


O Inang Bayan, tayo’y kumanta’t sumayaw,

Kinalagan nang muli ang ating mga batingaw,

Kanilang mga boses muling hihiyaw,

Para sa kalayaan muling aalingawngaw.

(*A tribute to Balangiga bells. Above photo though is not of Balangiga bells, this was taken at Bantay tower in Vigan.)

Rico J, Isang Pagpupugay

4 November 2018

Leave a comment

Nitong mga nakaraang araw, ay namamayagpag sa aking pandinig ang mga OPM (Original Pilipino Music). Nalungkot ako sa balita noong isang linggo na pumanaw na pala si Rico J. Puno. Kaya para mabawasan ang aking pagkalumbay ay nagpipiyesta na lang ako sa pakikinig ng mga OPMs, lalo na sa mga kanta ni Rico J.

Isa si Rico J sa mga nagpasikat ng mga OPM. Siguro naman lahat tayong mga Pinoy ay alam ang kanyang mga kanta. Tulad nito:

“Kapalaran kung hanapin, di matagpuan, at kung minsan lumalapit nang ‘di mo alam.” (Kapalaran)

Sa totoo lang naisama ko na ang linya ng kantang ito sa isa sa aking blog, Bahala na si Batman.

Mayroon din siyang kanta na nakakapukaw ng damdamin. Tulad nito:

“Huwag damdamin ang kasawian, may bukas pa sa iyong buhay, sisikat din ang iyong araw, ang landas mo ay mag-iilaw.” (May Bukas Pa)

Nagkaroon din ako ng blog na ang pamagat ay mula sa kantang ito, May Bukas Pa.

At mayroon din mga kanta si Rico Puno na pinangarap mong sana ikaw rin ay kagaya niya. Tulad ng:

“Macho gwapito raw ako!” (Macho Gwapito)

Pero hindi naman ako naging macho dahil patpatin nga ako noong araw.

Nakakalungkot lang isipin na wala na si Rico Puno. Para sa akin na lumisan ng ating bayan at matagal nang wala sa bansa, parang bang ako’y nanghihinayang na hindi ko na mababalikan ang aking naiwan. Para bagang may kulang na sa Pilipinas na aking nakagisnan.

Pero sangayon din sa isang awit ni Rico J, eh talagang ganyan ang buhay:

“Sa mundo ang buhay ay mayroong hangganan, dahil ay lupa lamang.” (Lupa)

Hindi lang mga OPM ang namimiss ko kapag nabanggit si Rico Puno. Namimiss ko rin kung saan ako nanggaling at kung saan ako lumaki. Kung hindi ninyo po alam, si Rico J ay lumaki sa may Balik-Balik sa Sampaloc Manila. Iyong apartment kung saan sila nanirahan noon ay sa kabilang kalye lang mula kung saan ako nakatira doon sa Sampaloc. Siyempre naging proud ang mga naging kapitbahay niya nang siya ay naging sikat na.

Mabalik tayo sa mga OPM, lumaki akong nakikinig ng mga kantang Pilipino, hindi lang kanta ni Rico J. Nakakaaliw ngang isipin na iba’t iba ang mga OPM.

May mga awit na makatotoo:

“Isang kahig, isang tuka, ganyan kaming mga dukha.” (Dukha by Heber Bartolome)

May mga kantang matalinghaga:

“Patakan n’yo ng luha ang apoy sa kanyang puso.” (Balita by Asin)

At mayroon ding mahiwaga:

“Butse kik, ek ek ek.” (Butse Kik by Yoyoy Villame)

May kantang mapangutya:

“Beh, buti nga, beh, buti nga, bebebebeh, buti nga!” (Beh Buti Nga by Hotdog)

May mga kanta na garapal:

“Pahipo naman, pahawak naman, hindi na kita matsangsingan.” (No Touch by Mike Hanopol)

Kung sa panahong ito kapag kinanta mo ito ay pwede kang kasuhan ng sexual harassment.

Meron din namang mga awit na nakakatawa, pero may aral.

“Banal na aso, santong kabayo, natatawa ako.” (Banal na Aso Santong Kabayo by Yano)

Pero ang mga awit na tunay na napamahal sa atin ay iyong may kahulugan sa atin. Marahil may mga karanasan tayong hindi malilimutan na nakakawit sa kantang iyon. Para po sa akin, isa sa mga ito ay kanta ni Rico Puno:

“Alaala ng tayo’y magsweetheart pa, namamasyal pa sa Luneta nang walang pera.” (The Way We Were by Rico Puno)

Sa katunayan nai-blog ko na rin ang karanasan kong ito, Alaala ng Luneta.

Nakakamiss talaga. Kaya magsa-sound trip na lang uli ako at magpapakalunod sa mga OPM. Maraming salamat sa mga magagandang alaala, Rico J. Puno.

A-2166666-1404547268-1768.jpeg

(*photo from the web)

Ene Be Yen?

20 September 2018

Leave a comment

Noong isang araw, ay nakikinig ang aking misis ng instructional video kung paano magsalita ng French. Malay ba namin, baka bukas makalawa ay mapadpad kami sa Quebec o kaya sa Paris para mag-order ng almusal na croissant at café au lait.

Hindi ko alam kung ako lang ba o lahat ng tao na hindi Pranses, pero para sa akin ay napakahirap yatang lenguahe ang French. Parang ngongo na hindi ko maintindihan. Ibang-iba ang pagbigkas kaysa sa pagkakasulat.

Tulad nito:

English: How are you?

French: Comment allez-vous? (Pronounced as: Kumant ale-bu?)

English: Where is the bus station?

French: Où est la gare routière? (Pronounced as: Uh eh lah gah uhutiye?)

Putris na ‘yan, magpapakaligaw-ligaw na lang ako, kesa magtanong kung nasaan ang istasyon ng bus.

Pero masarap pakinggan ang French kahit na hindi ko maintindihan. Alam mo ba na ang French language ay mayroong 17 na patinig (vowels)? Anak ng tinapa!

Pero mas matindi ang Danish language. Sila ay mayroong 32 na vowels. Limang vowels nga lang sa Pilipino ay hirap na tayong magkaintindihan, 17 o 32 pa kaya?

Pasalamat tayo at mas madaling bigkasin ang ating wika, dahil lima lang ang ating patinig, at bawat isa sa ito ay iisa lang ang pagbasa at pagbigkas. Pero siguro kahit pa isa lang ang patinig ng ating wika ay kaya pa rin nating ipahayag ang ating saloobin at magkakaintindihan pa rin tayo. Totoo, kahit isang vowel lang.

Hindi kayo maniwala?

Sege, pepeteneyen ke se enye. Besehen me ete:

Eng beyen keng Pelepenes,

Lepeen neng gente’t beleklek,

Peg-ebeg ne se kenyeng peled,

Neg-eley neng gende’t deleg.

Kete me ne, neeentendehen me pe ren, kehet pereng tenge leng. Enek neng tenepe! Eng geleng geleng, ‘ne. Ene be yen?

Kehet hende ke mekepenewele, pere ngeyen beleb ke ne. Genyen kegeleng eng eteng esep, keyeng ementende kehet ne pereng gege ne eng pegseselete. Mge Pelepene leng keye eng pewedeng mekesekey neng genete? Weleng senebe eng Englesh et French se eteng Peney.

Henggeng dete ne leng et beke meteleyen neng mesere eng etek nenye. Selemet pe.

Mebehey eng Pelepene!

 

 

 

Friday the 13th

13 July 2018

Leave a comment

Today is Friday the 13th. For superstitious folks out there, please beware!

Many people consider this as the unluckiest day in the calendar. According to an article from National Geographic, the fear surrounding Friday the 13th may be rooted in religious beliefs. It has to do with the 13th guest at the Last Supper, who is Judas, the apostle who betrayed Jesus, who in turn was crucified on a Friday.

The fear for Friday the 13th is so widespread that psychologists even have a term for people who suffers from it: paraskavedekatriaphobia. That’s a mouthful. The irrational fear for the number 13 is called triskaidekaphobia.

Irrational or not, many buildings don’t have a 13th floor. So elevators will go from 12th floor and then skip to 14th floor. In 2002, based on an internal review of records, a report from Otis Elevator Company estimated that 85% of the buildings with Otis brand elevators did not have a floor named the 13th floor.

Most hotels have no room 13. Many hospitals have no room 13. Even our own ICU has no room 13. So you think medical institutions are not superstitious? Though I get it, I think patients or their family will freak out if they learn that they are being admitted to ICU room 13.

Speaking of ICU, I have been the ICU attending for the past couple of weeks now. It has been busy, plus you know that July is when the new residents or physicians-in-training start, so it is an added stressor to me. To destress, I blog.

It is known in the medical world that the rate of medical errors and surgical complications spikes in the month of July. The hospitals even have a name for it: the July effect. This is not due to a mystical phenomenon, but due to a very logical reason stemming from the inexperience of the newbie doctors.

Thus I am supervising and watching my residents like a hawk this time of year. And today, Friday July 13th, I will even be more vigilant.

To end, in connection to mystical events, I would like to share a story that was posted by a batchmate in the group chat:

Murder Mystery at the Makati Medical Center

There was this case in the hospital’s Intensive Care Unit where patients always die in the same bed on Sunday mornings at 11 A.M., regardless of their medical condition. This puzzled the doctors and some even thought that it had something to do with the supernatural or even murder. No one could solve the mystery as to why deaths happen on Sunday at 11 A.M.

Mr. Licauco, Fr. Bulatao and the Ateneo paranormal folks were called. They arrived armed with special photographic equipment, infra-red devices and motion sensitive radar to detect any presence.

So on the next Sunday morning, a few minutes before 11 AM, all the doctors and nurses nervously  waited outside the ward to see for themselves what the mysterious phenomenon was all about. Some were holding wooden crosses, strings of garlic, amulets, prayer books and other holy objects to ward off evil spirits.

Just then, the clock struck 11. And then……..

Mang Joe, the part-time Sunday janitor, entered the ward, unplugged the life support system and plugged in the vacuum cleaner.

Have a happy Friday the 13th folks!

happy-friday-the-13th-1

(*photo from the web)

Electric Reminiscing

9 July 2018

Leave a comment

Last week during July 4th celebration, we had an experience that reminded me of my days in the Philippines. You may say, how can be a holiday that is so American (US Independence Day) remind me of my home country, the Philippines? Please stay with me and keep on reading.

Our last 4th of July was kind of unusual as we were invited for dinner by our friend to celebrate it with their friend, whom I never met before. We celebrated the holiday in a farm about an hour drive away from our home, in the outskirt of a small town of rural Iowa. We had dinner – burgers, hotdogs, potato salad, and vegetable salad (very American meal) – in a log cabin near a small pond. Then when darkness came we sat in our camping chairs and watched the fireworks that was fired from the nearby town.

Even though the setting of the log cabin was similar to a small barrio back home, but that’s not what reminded me of the Philippines.

Earlier that day, since it’s a holiday and I wanted my wife to take a break too from the kitchen, so we went out for lunch. We chose a restaurant that is located in a large shopping complex close to our home. After we were seated and only a few minutes after our order was taken by the waitress, the power went out. A blackout!

Why do we call it blackout or brownout? Technically the lights are out so it’s black or dark. Should it be “black in?” And is there a difference between blackout and brownout? Many people, including me, think they are synonymous. But according to energy company’s definition, a blackout is a total power outage while a brownout is a partial reduction in system voltage or system capacity. Now I learned something too.

So while we were sitting in the restaurant without power, that brought me back memories of the power outages in Manila.

I was reminded of those candlelight dinners we had, not because we were creating a romantic ambience, but because there’s no electricity and yet we need some light so not to swallow the fish bones. Those sweltering heat that all you can do was to fan yourself with the abaniko made of fronds from buri palm. For your information, we don’t have air-conditioning in our Manila home, but we have a few Standard or Hitachi electric fans.

Most of the people, at least from our neighborhood, would go outside in the street and hangout in front of their houses when the power is out. No TV to watch any teleserye, and it’s too hot to relax or nap indoors. So no other recourse but to gossip with your neighbors outside while enjoying Manila’s evening breeze. Lahat istambay sa kalye. 

Those blackouts most of the time, would last one to two hours.  And during the 1980’s to early 90’s, we had rolling blackouts or scheduled power outages, to conserve energy as there’s not enough power supply to cope with Metro Manila’s increasing electric need. Or perhaps the government just thought it was a good fad.

Sometimes it was not just once a day that we had blackouts, as it could be twice a day or more. With the lights going on and off so often, all business becomes “patay-sindi.” Of course the real “patay-sindi” establishments or the red-light districts just gets darker. And when the power is out, Metro Manila becomes one big sauna place, with its residents sweating profusely that no amount of tawas or Rexona matters.

Even hospitals and other vital facilities were not spared from this power outages. Some of the facilities have their own power generator, but even then, their generators cannot supply all their facility’s electric need. So maybe the generators can support the power for the lights, but not the air conditioning or some other functions.

When we were 4th year medical students, one of the roles we have was to become human ventilators. One of our sign-outs was the list of all patients in the hospital on mechanical ventilator. So when the power goes out, we all would run to our assigned patients and manually ambu-bagged the patient for the next hour or so, or until the power returns. Squeezing the ambubag for an hour was a good exercise for the forearm though and it strengthens the grip. I just did not realize until then that, that was one of my duties when I signed up for medical school.

When the long-awaited electric power finally returns, you could hear a loud hurray and even applause from the whole neighborhood. As if we need to cheer the energy company for restoring the power. It’s like it was our “utang na loob” to have our electricity back. Utang na loob na buhay ‘yan!

Back to our 4th of July lunch in the restaurant, as we waited for our food, the waitress told us that our food would be ready soon. They might have gas-powered grills as they can still cook even without electricity. Though it was already starting to get hot inside as there’s no a/c. They did not have to bring out candles though as it was still bright with all the windows open. We were not given the reason for the power outage which in the first place, was a very rare occasion here.

Not too long after, our food came. The restaurants closed its doors for new customers but let those people inside finish their meals. After we were done eating, the waitress told us with a smile that we can go and don’t have to pay, as our meal was on the house. I think with their computers off, we can’t pay with credit cards anyway.

I left a generous tip on the table, both for the free lunch and for the evoked reminiscing – a sultry trip down memory lane.

Basagketbulero 2

5 July 2018

Leave a comment

Sangayon sa mga balita, kasalukyang iniimbistigahan ng International Basketball Federation ang naganap na insidente sa laro ng Gilas Pilipinas at Australian Boomers. Hindi pa alam kung anong parusa ang ibababa sa mga sangkot sa labu-labong suntukang nangyari sa basketball court.

Inakusahan ni Luc Longley, dating NBA player ng Chicago Bulls at kasalukuyang associate coach ng Australian basketball team, ang head coach ng Pilipinas na si Chot Reyes na ginatungan nito diumano ang kanyang mga players, kaya nauwi sa rumble ang laro.

Dinepensahan naman ng dating coach ng Pilipinas na si Yeng Guiao si coach Chot Reyes. Sabi ni Guiao wala raw kasalanan ang kasalukuyang coach at hindi dapat itong idiin sa mga nakakabahalang pangyayari.

Ganoon pa man, hindi nagustuhan ng Samahang Basketbol ng Pilipinas ang naging papel ni coach Reyes sa mga kaganapan. Hindi rin nila nagustuhan ang “performance” ng ating mga manlalaro at ang estado na kulang sa “skills” at “training” ang ating mga basketbulero.

Dahil dito ay tinibag na si Chot Reyes.

Ito na ang kanyang kapalit:

(*Ang balitang ito ay hindi fake news. Totoo, peksman.)

Basagketbulero

4 July 2018

Leave a comment

Basketball at boxing. Ito ay dalawang libangan na paborito nating mga Pilipino. Pero sa Pilipinas, kadalasan pinagsasama ang dalawang sports na ito sa iisang event.

Mula basketball sa kalye, liga sa baranggay, tournament ng mga kolehiyo, hanggang professional basketball games sa Pilipinas, ay minsan (o madalas), nauuwi sa suntukan. Ngayon umapaw pa ito hanggang sa international games. Siguro naman ay alam ng lahat ang nangyari sa FIBA games sa laban ng Pilipinas at Australia.

basketbrawl

Siguro may mga ilan din sa inyo ang nakakatanda noong 1998 sa isang exhibition game sa America, ang ating Philippine Centennial Team, kasama sila Marlou Aquino at Andy Seigle, ay nakipagsuntukan sa Minnesota college basketball team.

Ang mga Pilipino ba ay sadyang “Basagketbulero?” Basketbulero + basagulero.

Hindi ko sinasabing hindi ko naranasan ito. Dahil noong ako’y naglalaro pa ng basketball sa kalsada sa aming lugar, may mga panahon na nagkakainitan ang laro, lalo na kung ang mga kalaro (o kalaban) ay taga ibang kalye o mga dayo. Kahit nga iyong pa-liga ng aming simbahan, oo magkakapatid na sa pananampalataya, ay nauuwi pa rin sa away. Pero hindi naman ako nakakasama sa suntukan, dahil mabilis akong tumakbo – tumakbong palayo!

Bakit nga kaya?

Dahil kaya sadyang mapusok tayong maglaro ng basketball? Dahil kaya tayo ay lahi ng mga palaban? Dahil kaya may dugo tayong lahat na boksingero at gustong maging Pacquiao? Pero in fairness kay Pacquiao, kahit naging basketbulero din siya, hindi siya nakipagboksing habang nasa basketball court, sa boxing ring lang.

Baka naman dahil may mentality tayong “walang iwanan,” na kapag inapi ang ating kasama ay igaganti natin ito ano man ang mangyari? Ito ang rason na ginagamit ng iba sa ating mga manlalaro. O kaya naman ay mayroon tayong “rumble mentality” – hindi masaya kung walang away. O dahil ba madali tayong mapikon at wala tayong “self-restraint?”

Hindi ko alam ang tunay na dahilan. Ngunit nakakalungkot na inaalis natin ang “sport” sa larangan ng “sports.”

Kahit ako ay Pilipino, ang boksing sa basketball ay hinding-hindi ko maipagmamalaki.

(*photoshopped image from the web)